فارسی بر یکی از پر کاربرد ترین دستگاه های مورد استفاده در صنعت چوب است. فارسی بر یکی از اولین دستگاه هایی است که یک علاقه مند به چوب، اقدام به خرید آن می کند. البته این دستگاه فقط محدود به برش چوب نیست و از آن می توان برای برش فلز، پلاستیک و دیگر مواد نیز استفاده کرد. با توجه به فعالیت ما در صنعت چوب، در این نوشته به معرفی فارسی بر های مورد استفاده در صنعت چوب خواهیم پرداخت.
همیشه برای افرادی که قرار است کارگاه تازه خود را راه اندازی کنند، این مشکل وجود دارد که کدام یک از اره های نجاری مناسب‌ترند. و شاید یک انتخاب نادرست، موجب ایجاد هزینه های مادی و معنوی به خریدار و جامعه شود.
برای برش قطعات و الوارهای چوبی در صنایع چوب معمولاً از دستگاه فارسی بر استفاده می‌شود. البته برش قابل اجرا برای فارسی بر با توجه به محدودیت آن در حرکت، به صورت برش عرض هست. در برخی مدل‌های مانند پروفیل بر ایستاده، می‌توان با نصب شابلون، برش طولی هم داشت.
از ویژگی‌های بارز فارسی بر نجاری، برش قطعات در اندازه و زاویه‌های بسیار دقیق است. به‌یقین می‌توان از این دستگاه به‌عنوان یک ابزار کلیدی و مهم در کارگاه نجاری نام برد. ابزاری که دقت و سرعت برش چوب را به حداکثر خواهد رساند. فارسی برها در مدل‌های مختلفی در بازار موجود هستند که در ادامه به معرفی هر یک خواهیم پرداخت.
همان‌طور که در بالا اشاره شد اصلی‌ترین وظیفه فارسی بر برش چوب است. دستگاه‌های زیادی برای برش چوب وجود دارند اما نکته‌ای که در فارسی به آن بسیار اهمیت داده شده، برش دقیق و در زوایای به خصوصی است. همان‌طور که حتماً بر روی سیستم درجه‌بندی فارسی بر اعدادی را مشاهده کردید، این دستگاه امکان برش چوب در زوایای مختلفی را دارد این زاویه معمولاً از صفر که زاویه ۹۰ درجه است تا ۴۵ درجه هست البته در برخی فارسی برهای جدید این زاویه تا ۶۷ درجه هم ارتقا پیدا کرده است.
معرفی انواع فارسی بر مورد استفاده در صنعت چوب و نجاری:
فارسی بر صندوقی:
فارسی بر صندوقی یکی از قدیمی‌ترین مدل‌های فارسی بر مورد استفاده در صنعت چوب هست. شاید بتوان این فارسی بر را یکی از دقیق‌ترین مدل‌های فارسی بر هم نام برد. سادگی در ساختار دستگاه و محدودیت گزینه‌های پیش روی شما، این دستگاه را تبدیل به یک ابزار قدیمی وفادار و دقیق کرده است. این دستگاه امکانات زیادی ندارد. بدنه یکپارچه فلزی شبیه به صندوق در نام‌گذاری این دستگاه برش چوب به نام فارسی بر صندوقی، تأثیر گذر بوده است.
موتور مورد استفاده در فارسی بر صندوقی از نوع دینامی هست و صدای بسیار کمی دارد. البته می‌توان به عمر بالاتر موتور دینامی هم اشاره داشت. نکته منفی در فارسی بر با موتور آرمیچری، صدای بیشتر آن است. یک کلید برای روشن و خاموش نمودن دستگاه، یک دستگیره برای بالا و پایین نمودن موتور دستگاه و یک گونیا سنگین بخش‌های مهم فارسی بر صندوقی هستند. از این فارسی بر با تیغه مخصوص برای برش آلومینیوم هم استفاده می‌شود. برای برش چوب در این دستگاه، اپراتور با حرکت دستگیره هدایت، تیغه را از پایین به بالا هدایت می‌کند و چوب از قیمت زیر میز کار برش می‌شود.
یکی از مهم‌ترین معایب این دستگاه وزن بسیار بالای آن است. برای حمل‌ونقل این دستگاه حداقل به دو نفر نیرو نیاز هست. همچنین می‌توان به محدودیت در اجرای زوایای مختلف در پروفیل بر صندوقی هم اشاره کرد. بر روی صفحه فارسی بر صندوقی چند سوراخ وجود دارد که گونیا را در زوایای ۲۲.۵ و ۴۵ و ۰ درجه تنظیم می‌کند.
اگر علاقه‌مند به گره چینی هستید، این دستگاه یک گزینه مناسب پیش روی شماست. فارسی برهای ایستاده معمولاً با نام پروفیل بر در فروشگاه ابزار آلات به فروش می‌رسند و قیمت آن‌ها بین یک میلیون تا ۳ میلیون تومان هست.
فارسی بر ثابت:
این دستگاه نسل جدید بعدی فارسی بر صندوقی است و قابلیت‌های بیشتری نسبت به مدل قدیمی دارد. موتور مورد استفاده در این فارسی برها در دو مدل دینامی و آرمیچری هست. مدل‌های دینامی کم صدا هستند و قدرت کمتری در برش دارند. به عبارتی در برش چوب با دستگاه دینامی، مجبور هستید اجازه دهید دستگاه دور مناسبی بگیرید و بعد از آن برش را انجام دهید؛ اما در موتورهای دینامی با سرعت و قدرت بیشتری همراه هستید. در فارسی بر ثابت، نیرو به صورت مستقیم یا به‌واسطه چرخ دنده‌ها از موتور به تیغه منتقل می‌شود.
جهت برش در این دستگاه از بالا به پایین هست و برخلاف مدل صندوقی، چوب از بالا برش می‌شود و استاد کار خط برش را به‌راحتی می‌بیند. این مدل دستگاه دارای قابلیت‌هایی است که موجب شده اساتید نجار ترغیب به استفاده از آن شوند.
قابلیت برش زاویه در دو جهت افقی و عمودی به صورت برش راسته، برش فارسی و برش اریب از قابلیت‌های ویژه فارسی بر ثابت است. شرکت‌های تولید کننده ابزار نجاری همیشه به دنبال ایجاد قابلیت‌های جدید در این دستگاه هستند و هرساله شاهد استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین در طراحی این دستگاه هستیم.
در سال‌های گذشته از لیزر برای نمایش خط برش استفاده می‌شد؛ اما امروزه از تکنیک سایه برای نمایش خط برش استفاده می‌شود! از دیگر امکانات این مدل دستگاه برش می‌توان به خروجی گردگیر و گارد محافظ تیغه اشاره کرد. سبک وزن بودن و قابلیت حمل آسان هم از دیگر مزایای این دستگاه است.
فارسی بر کشویی:
فارسی بر کشویی نسل جدیدتر فارسی بر ثابت است. با توجه به اینکه اساتید نجار نیاز به دامنه برش بیشتری برای تخته‌های عریض بودند، شرکت‌های تولید کننده مدل‌هایی از فارسی بر را تولید کردند که عرض بیشتری از چوب را برش می‌دهد. این قابلیت به لطف استفاده از ریل در این دستگاه‌ها ایجاد شد. هرچند که همیشه در برش عرضی با فارسی بر محدودیت داریم؛ اما گاهی حتی یک سانتی متر برش بیشتر برای نجار ارزشمند است.
البته باز هم طراحان دست از ایده پردازی بر نداشتند و سیستم حرکتی فارسی بر را از حالت ریل به بازو تغییر دادند. در فارسی بر بازویی محدودیت‌های مدل ریلی را نخواهید داشت.
فارسی بر کشویی دو طرفه:
همان طور که قابل پیش بینی است، این فارسی بر هم نسل جدیدتر مدل کشویی است. در بیشتر فارسی برهای ثابت، امکان برش زاویه در خالت عمودی، فقط در سمت چپ وجود دارد. به عبارتی اپراتور فقط می‌تواند تیغه را در حالت عمود به سمت چپ حرکت دهد؛ اما در مدل‌های دو طرفه امکان حرکت تیغه به راست هم وجود دارد.
برخی تولیدکنندگان دستگاه فارسی بر گونه‌ای طراحی کرده‌اند که بتوانید از قسمت بالای تیغه آن به‌عنوان اره میزی استفاده کنید البته همان‌طور که می‌دانید استفاده از چندین فنّاوری و کاربرد بر روی یک دستگاه معمولاً کار با آن دستگاه را با مشکل مواجه خواهد کرد؛ اما اگر واقعاً نیاز به این چنین امکاناتی دارید می‌توانید در جستجوی فارسی برهای دو کاره باشید.
در هنگام خرید فارسی بر نجاری به چه نکاتی توجه کنیم:
در ایران برندهای زیادی فارسی بر نجاری را به بازار عرضه کرده‌اند. بوش، ماکیتا، دیوالت، آاگ، هیتاچی، هیوندایی، دامار، رونیکس، APN، NEC، متابو، توسن از جمله این برندها هستند. انتخاب درست برای خرید فارسی بر بستگی به بودجه موردنظر شما دارد. در مجموع یک دستگاه فارسی بر دارای قابلیت‌های مشخصی است که بین همه‌ی این برندها مشترک هست. تفاوت بین برندها در کیفیت ساخت و کیفیت قطعات استفاده شده در آن هست.
روش استفاده از فارسی بر:
در هنگام استفاده از فارسی بر باید به این نکته توجه داشته باشید که از فشار بیش از حد به دستگاه خودداری کنید و چوب‌هایی هرچند نازک و نرم را به‌آرامی و فشار تدریجی برش دهید تا از ایجاد فشار ناگهانی به موتور و بلبرینگ‌ها جلوگیری شود. همیشه با دستگاه باد و فشار زیاد داخل موتور را بادگیری نمایید تا گرد و غبار باعث استهلاک زیاد دستگاه و عدم کارایی مناسب بلبرینگ‌ها نگردد.
